Lewica protestuje, miasto odpowiada. Co z płocką stocznią?

Mieszkańcy i politycy Lewicy sprzeciwiają się inwestycji "Stocznia Residence", uważając, że oznacza ona kres funkcjonowania obszaru o charakterze przemysłowo-stoczniowym. Nie chodzi o sprzeciw wobec inwestycji w mieszkalnictwo, ale o wyborze lokalizacji, która według polityków powinna być bardziej przemyślana.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Płocka stocznia rzeczna przez dziesięciolecia była ważnym zakładem przemysłowym. W latach 80. zatrudniała nawet ok. tysiąca osób. W 1998 r. powstała firma Centromost, która przejęła m.in. majątek dawnej Płockiej Stoczni Rzecznej. W 2022 r. Centromost ogłosił upadłość.

Stocznia, a w zasadzie to, co po niej zostało, zostanie wyburzone. W to miejsce powstanie nowoczesne osiedle mieszkaniowe w okolicach basenu stoczniowego nad Wisłą.

Mieszkania będą miały powierzchnie od ok. 29 do 75 m², wszystkie z balkonami lub tarasami, z widokiem na Wisłę, etc. Ceny zaczynają się od ok. 11 500 do 15 000 zł za m².

Lewica twierdzi, że zmiana przeznaczenia terenów stoczniowych (w studium przestrzennym) na tereny mieszkalne została dokonana bez odpowiednich konsultacji i w sposób, który eliminuje możliwość dalszego prowadzenia działalności stoczniowej.

- Jedną pieczątką, jednym podpisem przemysł stoczniowy zostanie zamknięty. Jesteśmy tu, żeby zaprotestować, żeby tereny, które od 47 roku, od pierwszych planów przestrzennych Płocka były zawsze wpisane jako tereny przemysłowe, działalności stoczniowo-portowej - informował Adrian Brudnicki Wiceprzewodniczący Lewicy Płock.

Stocznia to nie tylko budynki — to hale, pochylnie, rampy, nabrzeża, dźwigi, basen portowy:

- Chciałbym, żeby ta stocznia nie została zlikwidowana, bo to jest ostania stocznia w centrum Polski i jak zostanie zlikwidowana, nie będziemy mieć na środkowej Wiśle takiej stoczni, która potrzebna jest do remontu, do budowy - oznajmił na proteście Kapitan Jerzy Pielaciński.

Lewica wskazuje, że funkcjonująca stocznia rzeczna ma znaczenie nie tylko gospodarcze, ale też potencjalnie obronne i związane z infrastrukturą rzeczną: transport, mosty, ewakuacja, wsparcie operacji rzecznych.

Przedstawiciele Lewicy Płock zapowiedzieli także, że już za tydzień odbędzie się kolejna konferencja prasowa, na której politycy przedstawią swoje dalsze działania w sprawie stoczni.

Miasto w obszernym komunikacie odpowiada. Cały komunikat Urzędu Miasta w Płocku:

Zgodnie z art. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym "ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego […] w przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu".

Obszar przedmiotowej inwestycji nie jest objęty ustaleniami planu. W związku zastosowanie ma tu zapis o konieczności uzyskania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu. Zasady wydawania takich decyzji reguluje art. 61 ust. 1 ww ustawy który mówi o tym, że wydanie decyzji o warunkach zabudowy jest możliwe jedynie w przypadku łącznego spełnienia następujących warunków:

• co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, jest zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań dotyczących nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech i wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu;
• teren ma dostęp do drogi publicznej;
• istniejące lub projektowane uzbrojenie terenu, z uwzględnieniem ust. 5, jest wystarczające dla zamierzenia budowlanego;
• teren nie wymaga uzyskania zgody na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne albo jest objęty zgodą uzyskaną przy sporządzaniu miejscowych planów, które utraciły moc na podstawie art. 67 ustawy, o której mowa w art. 88 ust. 1
• decyzja jest zgodna z przepisami odrębnymi.

Zgodnie z ustawą są to jedyne wymogi jakie musi spełnić wnioskodawca dla zyskania pozytywnej decyzji o warunkach zabudowy.

Samo Studium faktycznie wskazuje ten obszar, podobnie jak sąsiadujące obszary budynków mieszkalnych zlokalizowanych przy ul. Popłacińskiej, jako obszary o dominującej funkcji produkcyjno – usługowej.

Zaznaczyć trzeba w tym miejscu, że Studium, mimo że jest wyrazem założeń polityki przestrzennej gminy, zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie jest aktem prawa miejscowego. Zapisy studium nie podstawy dla wydawania decyzji o warunkach zabudowy, jednakże są obowiązujące podczas sporządzania planów miejscowych.

Z tego powodu gmina ma obowiązek wydania decyzji o warunkach zabudowy po spełnieniu warunków określonych łącznie przez pięć powyższych punktów, jednak nie musi wskazywać zgodności ze Studium. Nawet jeśli Studium mówi o jakiejś funkcji, teoretycznie możliwe jest złożenie wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy na inną funkcję i jej realizacja. Fakt ten potwierdzają także liczne wyroki sądów, jak i stanowiska organów administracji publicznej, w tym także organów ministerialnych.

Tym samym główny zarzut zgłaszanego protestu, dotyczący braku możliwości wydania decyzji administracyjnych w związku z niezgodnością ze studium jest w tym miejscu nietrafiony i wynika z braku dokładnej znajomości przepisów prawa. Co więcej chęć zachowania istniejącego stanu zagospodarowania przestrzeni powinna wynikać z realnych potrzeb zarówno mieszkańców jak i funkcjonowania miasta, nie zaś z góry założonego scenariusza, o czym najlepiej świadczy podobna sytuacja dotycząca obszaru zakładów drobiarskich w Płocku.

Wtedy także, na etapie procedury opracowania Studium, ówczesne środowisko lewicy oponowało przed zmianą przeznaczenia terenów, wskazując na potrzebę zachowania zakładu i jego plany rozwojowe pomimo uciążliwości jaką sprawiał zakład dla okolicznych mieszkańców. Na tamtym etapie wnioski te zostały uwzględnione i odpowiednie zapisy wprowadzono do Studium. Tymczasem kilka miesięcy później właściciel zrezygnował z dalszego funkcjonowania zakładu. Skończyło się więc tym, że w dokumentach planistycznych wymuszono wprowadzenie zapisów odbiegających od faktycznych potrzeb co uniemożliwiło szybsze przekształcenie tego terenu w tereny zabudowy wielorodzinnej.

Na marginesie sprawy warto zaznaczyć, że reforma systemu planowania przestrzennego z 2023 roku zniosła Studium i w to miejsce ustanowiono nowe narzędzie – Plan ogólny. Plan ogólny z uwagi na fakt, iż będzie aktem prawa miejscowego, będzie wytyczną do opracowania planów miejscowych jak i decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i te wynikowe dokumenty planistyczne będą musiały być z nim zgodne.

Po uzyskaniu pozytywnej decyzji o warunkach zabudowy 20 września 2024 roku Inwestor- spółka WAN 44 Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie przy Al. Jana Pawła II 80/1 wystąpił z wnioskiem o pozwolenie na budowę, obejmującym pięć budynków mieszkalnych wielorodzinnych wraz z garażami podziemnymi, budową dróg wewnętrznych i parkingów, ciągów pieszych, ścieżek rowerowych oraz budową infrastruktury technicznej sieci: kanalizacji sanitarnej, deszczowej, wodociągowej, elektroenergetycznej, oświetlenia terenu, telekomunikacyjnej i gazowej, a także zieleni urządzonej, obiektów małej architektury i zbiorników retencyjnych na wody opadowe, przewidzianych do realizacji w Płocku przy ul. Popłacińskiej na działkach o numerach ewidencyjnych gruntów 3114/2, 3114/3 w obrębie ewidencyjnym 12- Radziwie.

Po sprawdzeniu zgodności z obowiązującym prawem i decyzją o warunkach zabudowy Decyzja o pozwoleniu na budowę, została wydana na inwestora we wskazanym przez niego zakresie 16 stycznia 2025 roku. Pozwolenie zostało wydane w oparciu o ustawę Prawo budowlane i Kodeks postępowania administracyjnego oraz akty wykonawcze. Zgodnie z art. 107 § 4 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego można odstąpić od uzasadnienia decyzji, gdy uwzględnia ona w całości żądanie strony; nie dotyczy to jednak decyzji rozstrzygających sporne interesy stron oraz decyzji wydanych na skutek odwołania. Ze względu na fakt, że wydana decyzja spełniała przesłanki, odstąpiono od jej uzasadnienia.

Podkreślenia wymaga fakt, iż Prezydent Miasta jako organ administracji nie ma możliwości uznaniowości w wydawaniu powyższych decyzji. Decyzje te wydawane są po spełnieniu warunków, enumeratywnie wskazanych we właściwych ustawach, a ewentualna odmowa musi posiadać umocowanie w obowiązującym prawie.