I Kongres Mazowieckich Mediów Lokalnych i Regionalnych

– Trudno mówić o samorządności w oderwaniu od mediów lokalnych. Przez ostatnich 25 lat media lokalne były obecne w życiu "małych ojczyzn". Odegrały olbrzymią rolę w procesie demokratyzacji. Relacjonowały najważniejsze wydarzenia, zjawiska życia społecznego, politycznego, gospodarczego i kulturalnego. Dziś stoi przed nimi wiele wyzwań i zagrożeń, jak niestabilność finansowa czy dezinformacja. Warto więc rozmawiać i zastanowić się nad przyszłością i kierunkiem rozwoju mediów lokalnych – podkreślał pomysłodawca wydarzenia marszałek Adam Struzik.

Wśród prelegentów znaleźli się m.in. prof. dr hab. Jerzy Bralczyk, prof. dr hab. Janusz Adamowski (w latach 2016-2024 dziekan wydziału dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim) czy znana i ceniona dziennikarka Agnieszka Gozdyra.

KIM JEST ODBIORCA MEDIÓW LOKALNYCH?

W trakcie kongresu zostały zaprezentowane wyniki badania przeprowadzonego przez Fundację Instytut Badań Rynkowych i Społecznych IBRiS dotyczącego kondycji mazowieckich mediów lokalnych.

– Mazowsze jest pierwszym w Polsce województwem, które przeprowadziło takie badania – zaznaczył Michał Fedorowicz, analityk i przewodniczący Europejskiego Kolektywu Analitycznego "Res Futura", który poprowadził panel dyskusyjny omawiający wyniki tego sondażu.

Jako główne źródło informacji o swojej najbliższej okolicy – gminie, mieście, powiecie – mieszkańcy województwa mazowieckiego wskazują: internet (53,9%), profile lokalne w mediach społecznościowych (53,2%), bezpłatną lokalną prasę drukowaną (22,5%), lokalne radio/rozgłośnię (13,9%), płatną lokalną prasę drukowaną (10,2%), lokalną telewizję kablową (9,9%) i lokalną telewizję internetową (9,5%).

Komentując te wyniki, Marcin Duma, prezes IBRiS, powiedział, że ludzie czerpią informacje lokalne najczęściej z internetu, bo w nim dostępność do tych wiadomości jest natychmiastowa.

– Bardzo wiele osób chce informacji tu i teraz, np. o wypadku czy pożarze, do którego doszło w ich okolicy – mówił Marcin Duma. – To będzie kształtować przyszłość mediów lokalnych. Choć okazuje się też, że prasa drukowana wciąż jest bardzo istotnym źródłem informacji lokalnych. To badanie pokazuje również, że na Mazowszu głód lokalności, zainteresowanie lokalnymi wiadomościami, są dużo większe poza Warszawą.

Wyniki sondażu wskazują, że najczęściej z mediów lokalnych korzystają użytkownicy w przedziale wiekowym 60–69 lat i po 70. roku życia. Jako miejsce zamieszkania wskazują wsie lub małe miasteczka. Nie korzystają intensywnie z internetu i mediów społecznościowych. Preferują tradycyjne media. Regularnie czytają lokalną prasę drukowaną (43%–54% osób w tej grupie), słuchają lokalnego radia, szczególnie wiadomości. Natomiast najrzadziej z mediów lokalnych korzystają osoby w wieku 18–29 lat mieszkające w dużych miastach. Jako wykształcenie wskazują średnie ukończone lub wyższe. Wszystkie informacje pozyskują z internetu, w tym z lokalnych portali i profili na platformach społecznościowych (np. Facebook, Instagram).

Użytkownicy w wieku 40–49 lat stanowią największą grupę korzystającą z lokalnych portali internetowych (79%) i profili lokalnych w mediach społecznościowych (69%). Najmniejszą zaś są osoby w wieku 70 lat i więcej. Osoby mieszkające na wsi najczęściej korzystają z lokalnych portali internetowych (69%), a mieszkańcy średnich miast najczęściej używają profili lokalnych w mediach społecznościowych (62%).

FUNDUSZ WSPARCIA MEDIÓW LOKALNYCH

Jednym z największych wyzwań, z którymi muszą mierzyć się lokalne media, jest ich finansowanie. – Kondycja ekonomiczna prasy drukowanej jest dziś bardzo słaba – mówił podczas kongresu Marek Frąckowiak, prezes Izby Wydawców Prasy. Ograniczony lokalny rynek reklamowy i kryzys prasy drukowanej grożą tym, że wielu lokalnych wydawców bez odpowiedniego wsparcia – w postaci postulowanego przez samorząd Mazowsza rządowego Funduszu Wsparcia Mediów Lokalnych – nie utrzyma się na rynku.

Dr Marta Milewska, rzeczniczka prasowa urzędu marszałkowskiego, zwróciła uwagę, że tego typu wsparcie wzmocniłoby ich niezależność finansową i redakcyjną oraz zapewniłoby rozwój technologiczny.

– Dlatego zawnioskowaliśmy do Ministerstwa Kultury o wprowadzenie, wzorem krajów zachodnioeuropejskich, takiego funduszu. Funduszu, który wspierałby misję mediów lokalnych, bo one pełnią bardzo ważną misję, m.in. poruszając wiele ważnych dla wspólnot lokalnych tematów – powiedziała Marta Milewska.

– Fundusz Wsparcia Mediów Lokalnych to świetny pomysł i trzeba go zrealizować - ocenił Marek Frąckowiak.

Organizatorem kongresu jest samorząd województwa mazowieckiego, a partnerami – Fundacja Instytut Badań Rynkowych i Społecznych IBRiS, Serwis Samorządowy Polskiej Agencji Prasowej oraz Samorządowe Internety.

"BIAŁY KRUK"

To pierwsza edycja organizowanego przez samorząd Mazowsza konkursu dla dziennikarzy prasowych, radiowych, telewizyjnych oraz portali informacyjnych,

którzy w swojej pracy poruszają tematy ważne dla mieszkańców województwa mazowieckiego.

– Media lokalne pełnią wiele ważnych funkcji – informują, edukują, budują społeczeństwo obywatelskie. I spełniają te role bardzo dobrze. Zaangażowanie i rzetelność widać w pracy dziennikarzy lokalnych gazet, rozgłośni czy portali. To Państwo są najbliżej swoich odbiorców i ważnych dla nich spraw. Dziękuję, że promujecie wartościowe postawy i integrujecie mieszkańców. Gratuluję wszystkim nagrodzonym – powiedział marszałek Adam Struzik.

– Media lokalne, media małych ojczyzn, są niesłychanie ważne, ale jednocześnie są w Polsce niedoceniane. Dlatego ten konkurs jest bardzo cenną inicjatywą. Nie znam innego województwa, które by to robiło – podkreślił przewodniczący kapituły konkursowej prof. dr hab. Janusz Włodzimierz Adamowski, w latach 2016-2024 dziekan wydziału dziennikarstwa na Uniwersytecie Warszawskim.

DZIENNIKARSKA OSOBOWOŚĆ ROKU

Podczas uroczystej gali konkursu poznaliśmy "Dziennikarską Osobowością Roku". Tytuł ten otrzymał Tadeusz Sułek, wydawca i redaktor naczelny "Życia Żyrardowa", najstarszego tygodnika lokalnego na Mazowszu. Z wykształcenia politolog, przez kilkanaście lat pracujący w Kancelarii Sejmu, gdzie pełnił funkcję dyrektora poselskich biur parlamentarnych. W latach 1999-2002 radny powiatu żyrardowskiego I kadencji. W sierpniu 2011 r., po nagłej śmierci wieloletniego wydawcy tygodnika, Władysława Kaisa, podjął wyzwanie kontynuacji prowadzenia wydawnictwa, które wówczas obchodziło 60-lecie nieprzerwanej obecności na rynku prasowym.

– Dedykuję tę nagrodę naszym czytelnikom, ale też wszystkim, którzy tworzą i tworzyli naszą gazetę: jej redaktorom i dziennikarzom. To nie jest nagroda dla mnie, ale dla nich – powiedział wyraźnie wzruszony Tadeusz Sułek.

LAUREACI

O "Białego Kruka" rywalizowało ponad 130 prac. Spośród nich eksperci i autorytety z dziedzin dziennikarstwa, mediów i językoznawstwa wybrali najlepsze w pięciu kategoriach.

– Nie był to wybór prosty z uwagi na olbrzymią różnorodność zgłoszonych prac. Obok materiałów interwencyjnych znalazły się artykuły o dużej wartości społecznej, kulturalnej czy historycznej – podkreślił przewodniczący jury konkursu prof. dr hab. Janusz Włodzimierz Adamowski.

Autorzy najlepszych prac otrzymali pamiątkową statuetkę i nagrody finansowe.

• Kategoria artykuł prasowy:

Laureat: Maciej Gos ("Przegląd Regionalny") za materiał "Czy nasze dzieci mogą liczyć na pomoc, kiedy mają problemy psychologiczne?"

Wyróżnieni:

Dariusz Łukaszewski ("Moja Ostrołęka") za materiał "Kilka myśli, co nie nowe. O Machnowskim";

Adam Szabelak ("Twój Radom") za materiał "Podejrzana inwestycja pod Iłżą. Mieszkańcy obawiają się mafii śmieciowej";

Nagroda specjalna: Eliza Kinalska ("Tygodnik Płocki"), Radosław Kowalski ("Tygodnik Ciechanowski"), Krzysztof Kornatowski ("Gazeta Lokalna Z biegiem Liwca"), Julita Mazur ("Wieści Podwarszawskie"), Sławomir Sadowski ("Przegląd Regionalny"), Tadeusz Sułek ("Życie Żyradowa"), Bartosz Szumowski ("Tygodnik Siedlecki"), Anna Żuber ("Przegląd Piaseczyński").

– Przy ocenie materiałów w tej kategorii braliśmy pod uwagę także odwagę autorów, tematykę tych artykułów, ich wymiar społeczny oraz efekty, jakie te publikacje przyniosły – powiedziała dr Marta Milewska, członkini jury konkursu, rzeczniczka prasowa Urzędu Marszałkowskiego Województwa Mazowieckiego.

• Kategoria artykuł na portalu informacyjnym:

Laureat: Jakub Chełmiński (lokalna redakcja "Gazety Wyborczej", warszawa.wyborcza.pl) za materiał "Watahy dzikich psów terroryzują mieszkańców wsi. Julka uciekła na kościelny płot";

Wyróżnieni:

Renata Jasińska (InfoPrzasnysz) za materiał "Dwór w Szczukach, z którym związana była Maria Skłodowska-Curie, wciąż czeka na swoją szansę";

Paulina Montewka ("Życie Siedleckie") za materiał "Siniaki pełne obojętności - pobity kilkuletni siedlczanin";

Nagroda specjalna: Maciej Gos ("Przegląd Regionalny"), Bożena Gontarz-Górzna ("Życie Sokołowa"), Krzysztof Grodek ("Gazeta Powiatowa"), Anna Matuszewska (ekstrasierpc.pl).

– Cieszę się, że w dobie szybkich informacji jest miejsce, gdzie doceniane są też artykuły pogłębione, które wymagają więcej czasu i pracy. Dziękuję też za docenienie pracy dziennikarzy lokalnych – powiedział Jakub Chełmiński, zwycięzca w tej kategorii.

• Kategoria materiał radiowy:

Laureat: Magdalena Gliszczyńska (Radio Plus Radom) za materiał "Mama to jej ręce, nogi ... często spełnienie marzeń"

Wyróżnieni:

Adam Ejnik (Radio 7) za materiał "Kroniki pogranicza – na okopach";

Agnieszka Milewska (Radio Rekord Mazowsze Ciechanów) za materiał "Ludzie bezdomni Mar-Kot";

Nagroda specjalna: Andrzej Ilczuk (Katolickie Radio Podlasie Siedlce), Krzysztof Jędrasik (Radio Warszawa), Ewa Karpińska (Radio Kolor), Paweł Kryszczuk, (Katolickie Radio Podlasie), Magdalena Szewczuk (Radio Eska Siedlce).

– Materiały zgłoszone w tej kategorii były bardzo różnorodne i dotyczyły różnych stron naszego regionu. Niektóre są na takim poziomie, że mogłyby być bez zawahania emitowane w ogólnopolskich stacjach i być tam doceniane oraz nagradzane – zauważył dr Łukasz Przybysz, członek kapituły konkursowej i pracownik wydziału dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego.

– Chciałabym bardzo podziękować za dostrzeżenie mojego reportażu, ale podziękować także jego bohaterkom – za to, że chciały dać to świadectwo, podzielić się swoimi doświadczeniami – mówiła Magdalena Gliszczyńska.

• Kategoria materiał telewizyjny:

Laureat: Anna Ołdakowska-Somaini (TVP 3 Warszawa) za materiał "Moja historia 44", odc. 1;

Wyróżnieni:

Łukasz Kościelniak (Rekord Grupa Mediowa) za materiał "Internauci pokazali swoją siłę – pomagają panu Ryszardowi, szewcowi z ul. Okulickiego";

Marian Chrzanowski (Grupa Norvid TV – Centralny Portal Komunikacyjny) za materiał "Samowarek, czyli Marecko-Radzymińska Kolej Dojazdowa w 50-lecie jej likwidacji";

Nagroda specjalna: Hanna Borucka (TVP 3 Warszawa), Karolina Daczkowska (TVP 3 Warszawa), Magdalena Gliszczyńska (TVP 3 Warszawa), Patryk Kacprowicz (TVP 3 Warszawa), Karolina Krupa (TVP 3 Warszawa), Konrad Traczyk (TVP 3 Warszawa), Tomasz Śliwiński (TVP 3 Warszawa), Sebastian Śmietanowski (TVP 3 Warszawa), Paweł Pochwała (By The Wind Media).

– Ta nagroda jest dla mnie ważna, bo zostałam nagrodzona za materiał z bardzo istotnego dla mnie cyklu o powstańcach warszawskich – powiedziała Anna Ołdakowska-Somaini, zwyciężczyni w tej kategorii.

• Kategoria Zdjęcie Roku

Laureat: Dariusz Ossowski ("Tygodnik Płocki")

Wyróżnieni:

Piotr Nowakowski (cozadzien.pl),

Paweł Wiewiórkowski (Radio Płońsk).