Prokuratura bada sprawę zagranicznych pracowników Orlenu

Jak poinformował PAP Bartosz Maliszewski, rzecznik Prokuratury Okręgowej w Płocku, której podlega tamtejsza prokuratura rejonowa, wszczęto dochodzenia z art. 270 Kodeksu karnego, który dotyczy podejrzenia podrabiania dokumentów - chodzi o pracownicze dokumenty medyczne dla obcokrajowców zatrudnianych w podmiotach świadczących usługi inwestycyjne na rzecz Orlenu.

"Są to cztery postępowania, które na obecnym etapie toczą się w sprawie. Dotyczą one czterech różnych spółek, które zatrudniają cudzoziemców. Przedmiotem jest zbadanie czy doszło do sfałszowania dokumentów medycznych o dopuszczeniu do pracy" - powiedział PAP prokurator Maliszewski. Dodał, że postępowania te, w formie dochodzenia, wszczęto po zawiadomieniach PIP złożonych w październiku.

Rzecznik Prokuratury Okręgowej w Płocku wyjaśnił, że czynności w tym zakresie tamtejsza prokuratura rejonowa zleciła posterunkowi policji w sąsiedniej Starej Białej, według właściwości miejsca, gdzie spółki objęte postępowaniami - przy czym są to podmioty zarówno polskie, jak i zagraniczne - wykonują działalność na rzecz Orlenu.

Jak zaznaczył prokurator Maliszewski, wszystkie cztery dochodzenia prowadzone są odrębnie od śledztwa wszczętego wcześniej w sprawie naruszania praw pracowniczych obcokrajowców na budowie kompleksu Olefiny III w Orlenie - postępowanie to obejmuje okres od grudnia 2022 r. do września tego roku i dotyczy podwykonawców inwestycji.

Śledztwo w sprawie zatrudniania obcokrajowców i warunków pracy na budowie kompleksu Olefiny III w Orlenie prowadzone jest z art. 189a par. 1. Kodeksu karnego, który mówi o handlu ludźmi, przy czym według prokuratury w tym przypadku określenia tego nie należy rozumieć dosłownie. W ramach postępowania badana jest bowiem m.in. dokumentacja, jaka była wytwarzana w związku z zatrudnianiem poszczególnych osób oraz wątki związane niedopuszczeniem do kontroli.

Chodzi też o wyjaśnienie czy dochodziło np. do wykorzystywania osób do pracy poprzez wprowadzenie ich w błąd czy też wykorzystywanie ich bezradności, choćby poprzez nieznajomość języka.

Zawiadomienia w tych sprawach złożył PIP oraz jedna osoba fizyczna.

O co chodzi z Olefinami?

W Płocku znajduje się główny zakład produkcyjny Orlenu - największy w Polsce kompleks rafineryjno-petrochemiczny i jeden z największych tego typu w Europie. Umowę na budowę tam kompleksu Olefiny III koncern podpisał w czerwcu 2021 r. ze spółkami Hyundai Engineering z siedzibą w Seulu oraz z Tecnicas Reunidas z siedzibą w Madrycie. Zakończenie inwestycji planowane jest na pierwszą połowę 2027 r.

W 2023 r., gdy budowa instalacji Olefiny III już trwała, w jej pobliżu otwarto kontenerowe miasteczko dla pracowników, mogące przyjąć ok. 6 tys. osób. Koncern informował wtedy, że do pracy przy budowie - według danych wykonawcy inwestycji - są i będą zatrudniani pracownicy m.in. z Korei Płd. i Hiszpanii, a także z Indii, Malezji, Pakistanu, Filipin, Turcji i Turkmenistanu.

W czerwcu Główny Inspektorat Pracy (GIP) informował, że w trakcie kontroli dotyczących przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy na budowie Olefin III ujawniono liczne przypadki naruszania tych przepisów, a mandatami ukarano 6 osób, które były odpowiedzialne np. za nieprawidłowe zabezpieczenie ścian wykopu, w którym wykonywano prace instalacyjne, i za niezabezpieczenie przed upadkiem z wysokości krawędzi zbiornika przy wejściu z drabiny.

Według GIP inne nieprawidłowości dotyczyły m.in. braku właściwego nadzoru nad pracami szczególnie niebezpiecznymi, braku wyznaczenia i oznakowania ciągów komunikacyjnych prowadzących do stanowisk pracy, a także niebezpiecznego montażu rusztowań systemowych, niestosowania środków ochrony indywidualnej, w tym brak hełmów ochronnych lub stosowanie ich w sposób nieprawidłowy, a także niewłaściwego stosowania urządzeń chroniących pracowników przed upadkiem z wysokości.

GIP podał, że działaniami kontrolnymi w związku z pracą obcokrajowców na budowie Olefin III objęto kilkunastu przedsiębiorców i kilkuset cudzoziemców, przy czym sprawdzane były wtedy również legalność zatrudnienia i przestrzeganie prawa pracy, w tym w zakresie wynagrodzeń.

Wcześniej, w maju, gdy PIP zorganizował na terenie budowy Olefin III punkt informacyjny, GIP informował, że żaden z pracowników, który skorzystał z tej formy kontaktu, nie złożył wówczas skargi. Zgłoszenia takie zaczęły napływać później. Było ich kilkadziesiąt i pochodziły od cudzoziemców. Po otrzymaniu zgłoszeń wszczęto wyjaśnienia.

W sierpniu płocka Prokuratura Okręgowa informowała, że wpłynęły tam zawiadomienia o naruszaniu praw pracowniczych obcokrajowców zatrudnionych przy budowie kompleksu Olefiny III w Orlenie i o utrudnianiu kontroli. Zarzuty te - jak podawano - dotyczyły podwykonawców, przeważnie podmiotów zagranicznych. W sprawie podjęto wówczas czynności sprawdzające. Po ich przeprowadzeniu zdecydowano ostatecznie o wszczęciu śledztwa.

(PAP)

mb/ jann/