Rewitalizacja placu Obrońców Warszawy

Ma być zachowany i uzupełniony szpaler drzew po obu stronach placu oraz opracowana nowa aranżacja jego środkowej części. Wyeksponowany zostanie pomnik marszałka Józefa Piłsudskiego, a w centrum placu wprowadzone będą nowe rabaty oraz elementy wodne.

Poprawiona zostanie dostępność placu od strony ul. Kolegialnej i Kościuszki, poprzez wprowadzenie pochylni i nowych schodów. Ponadto nawierzchnia mineralna na placu zostanie odnowiona i wyrównana. Nową formę przybiorą także murki oporowe okalające plac. Ze względu na zabytkowy charakter miejsca, obecnie prowadzone są konsultacje z Miejskim Konserwatorem Zabytków, których efektem będzie akceptacja zaproponowanych rozwiązań. Po tym etapie nastąpi finalizacja założeń koncepcji. Planowane zakończenie prac koncepcyjnych to przełom 2024 i 2025 roku.

Inwentaryzacja i diagnostyka drzew

Planowana rewitalizacja placu wymagała przeprowadzenia inwentaryzacji rosnących tu drzew i określenia ich kondycji. Na przełomie lipca i sierpnia 2023 roku inwentaryzacji drzew dokonała firma Landgreen Architektura Kamil Ląd z Poznania. Policzyła je i oceniła stan korzeni, pnia oraz korony. Na placu Obrońców Warszawy rośnie 109 drzew, m.in. lipy, klony, jesiony, platany. Najwięcej jest kasztanowców zwyczajnych, a najstarsze z nich mają około 100 lat. Firma rekomendowała pielęgnację i dalszą obserwację drzewostanu. Do pogłębionej diagnostyki wskazano 72 drzewa. Przeprowadzili ją dendrolog i arborysta ze spółki Akard ze Szczecina. Prace terenowe odbyły się w czerwcu 2024 roku. Wtedy wykonana została dokumentacja zdjęciowa, pomiary dendrometryczne oraz badania instrumentalne tomografem sonicznym (akustycznym). Zbadano stopień zagęszczenia gleby i pobrano jej próbki, aby sprawdzić skład chemiczny. Na tej podstawie powstało dwutomowe opracowanie, w którym zawarta została odrębna ekspertyza każdego drzewa, wnioski i zalecenia.

Wnioski i zalecenia

Okazało się, że stan fitosanitarny drzew jest zły, szczególnie kasztanowców. Stwierdzono m.in. znaczny rozkład tkanki drzewnej, w konsekwencji którego wypróchnienia wnętrza pnia obejmują niejednokrotnie 60-80 procent, a grubość zdrowej ściany pnia nie zapewnia bezpieczeństwa drzewa na złamanie. Stwierdzono także obniżoną witalność czy nawet zamieranie. Niektóre drzewa mają pochylone pnie, konary, których mocowanie u nasady pnia jest w wielu przypadkach niebezpieczne i grozi złamaniem czy wysokie korony przy stosunkowo małym obwodzie pnia, co narusza ich statykę i naraża na złamanie drzewa.

Na stan drzew na placu Obrońców Warszawy negatywnie wpływa gleba. Jest mocna zbita, głównie w obrębie dwóch alei kasztanowców, co utrudnia dostęp wody i powietrza do brył korzeniowych, powodując wypiętrzanie i niszczenie korzeni oraz obumieranie wierzchołków koron drzew. W glebie znajduje się rumosz ceglany z rozbiórki cerkwi w 1929 r., dlatego przed wykonaniem nowych nasadzeń podłoże zostanie wymienione.

Otoczenie drzew jest bardzo intensywnie użytkowane przez spacerujących mieszkaniowców oraz parkujące i przejeżdżające samochody. W sytuacji zagrożenia, jakie stwarzają niektóre drzewa, powodując ryzyko wypadku, konieczne jest podjęcie działań chroniących ludzi i ich mienie.

42 przebadane drzewa pilnie potrzebują interwencji. W niektórych przypadkach problemy są tak duże, że zalecono usunięcie drzewa – nie ma możliwości poprawy jego stanu. Taka sytuacja dotyczy 25 drzew, głównie kasztanowców pospolitych, ale też dwóch klonów pospolitych i jesionu wyniosłego. Pozostałe będą poddane pielęgnacji.

Wycinka została zaplanowana na sobotę 23 listopada br. Po wschodniej stronie placu usuniętych będzie osiemnaście drzew – czternaście z nich w szpalerze bliżej prokuratury. Pozostałe siedem stoi przy ul. 1 Maja.

W środę 20 listopada rozpocznie się wygradzanie terenu, aby okolice placu były puste i dostępne dla firmy, która wytnie drzewa. Urząd Miasta Płocka prosi, aby w tym terminie nie parkować samochodów przy placu Obrońców Warszawy.